Hoe is brandy ontstaan?

Hoe is brandy ontstaan?

Ontdek de fascinerende geschiedenis van brandy, een drank die door de Nederlanders is uitgevonden. Het is verder ontwikkelt in het Frankrijk van de 14e eeuw, waar het initieel als medicijn werd beschouwd. In dit artikel duiken we diep in de transformatie van brandy door de eeuwen heen, van een medicinale levenswater tot een gewaardeerde en verfijnde drank.

We verkennen hoe de noodzaak om wijn langer houdbaar te maken leidde tot de ontwikkeling van brandy, en hoe innovatieve distillatie- en rijpingsprocessen de smaak en kwaliteit van deze iconische drank verbeterden.

Het ontstaan van brandy

Brandy werd voor het eerst in 1313 in Frankrijk geproduceerd. Oorspronkelijk was de brandewijn zo sterk, dat het als medicijn op de markt werd gebracht.

Doordat doktoren geloofden dat de drank versterkende en helende krachten bezat, noemden ze het ook wel l’eau de vie (levenswater). Vandaag de dag wordt deze term ook wel gebruikt voor de vloeistof die na het distilleren van wijn overblijft.

Brandewijn was langer houdbaar dan wijn

Later werd brandy vooral geproduceerd als een manier om hoogwaardige wijn te kunnen preserveren. Wijn moet binnen een paar dagen na opening van de fles worden gedronken en is daarom niet lang houdbaar.

Omdat niet iedereen wijn goed kon bewaren, werd er een manier gezocht om de levensduur te verlengen. De wijn werd gedistilleerd omdat gedistilleerde dranken na opening over het algemeen veel langer kunnen worden bewaard dan wijn.

De smaak van brandewijn moest beter

De smaak was helaas niet geweldig en de drank was daardoor niet drinkbaar. Men kwam er echter snel achter dat door de brandy op eikenhout te laten rijpen, de smaak verbeterde.

Waarom is sterke drank langer houdbaar?

Sterke drank, waaronder brandy, is langer houdbaar dan bier of wijn vanwege verschillende factoren:

  1. Hoog alcoholgehalte: Sterke dranken zoals whisky, wodka, en rum hebben een veel hoger alcoholpercentage (vaak rond de 40% of hoger) dan bier of wijn (meestal tussen 4% en 15%). Alcohol werkt als een natuurlijk conserveringsmiddel dat de groei van micro-organismen die bederf veroorzaken, remt.
  2. Minder suikers en koolhydraten: Bier en wijn bevatten meer suikers en koolhydraten dan sterke drank. Deze suikers kunnen fermenteren of afbreken, wat kan leiden tot veranderingen in smaak en kwaliteit over tijd.
  3. Distillatieproces: Tijdens het distillatieproces worden veel van de componenten die in bier en wijn tot bederf kunnen leiden, zoals bepaalde eiwitten en gistcellen, verwijderd. Dit maakt sterke drank stabieler en minder vatbaar voor bederf.
  4. Opslag en verpakking: Sterke drank wordt vaak opgeslagen in glazen flessen met een strakke afdichting, wat helpt om de blootstelling aan zuurstof en licht te beperken, factoren die bijdragen aan de afbraak van bier en wijn.
  5. Geen koolzuur: Veel bieren zijn koolzuurhoudend, wat over tijd kan afnemen en de kwaliteit en smaak kan beïnvloeden. Sterke drank bevat geen koolzuur, dus dit is geen factor in de houdbaarheid.

In het algemeen betekent dit dat sterke drank, indien correct opgeslagen, jaren of zelfs decennia goed kan blijven, terwijl de kwaliteit van bier en wijn meestal na een paar jaar begint te verslechteren.

Het verhaal achter de verschillende soorten brandy

Brandy is een zeer diverse soort drank en wordt over de hele wereld geproduceerd. De verschillende soorten worden meestal aan regio's gelinkt. Elke regio heeft een uniek verhaal achter het ontstaan van brandy. We lichten de meest populaire soorten uit.

Cognac en de geboorte van een luxe drank

Cognac, ontstaan in de 16e eeuw, is niet alleen bekend om zijn exclusieve productie in het Franse dorp Cognac, maar ook om zijn dubbele distillatieproces in koperen pot stills.

Deze methode, gecombineerd met de unieke klimatologische en geologische omstandigheden van de regio, geeft cognac zijn kenmerkende gladheid en complexiteit.

De geschiedenis van cognac is nauw verweven met de Nederlandse handel, waarbij de drank oorspronkelijk werd gedistilleerd om het transport over zee te vergemakkelijken.

Armagnac is de oudste brandy van Frankrijk

Armagnac, vermoedelijk de oudste brandy van Frankrijk, dateert uit de 14e eeuw. Zijn unieke eigenschap is de continue, enkelvoudige distillatie in een column still, wat resulteert in een vollere, meer aromatische drank dan cognac.

Deze brandy is diep geworteld in de geschiedenis van de Gascogne, een regio bekend om zijn rijke gastronomische en culturele erfgoed. Armagnac was oorspronkelijk een all-round remedie, bekend om zijn therapeutische eigenschappen.

De appelbrandy uit Normandië: calvados

Calvados, onderscheidend door het gebruik van appels (en soms peren) in plaats van druiven, is een relatief jonge brandy, ontstaan in de 16e eeuw. Deze brandy uit Normandië staat bekend om zijn veelzijdige appelvariëteiten en het unieke proces van dubbele distillatie.

De geschiedenis van calvados is verbonden met de landbouwtradities van Normandië, waar de overvloed aan appelboomgaarden de ontwikkeling van deze unieke brandy inspireerde.

Brandy de Jerez is Spaanse verfijning

Brandy de Jerez, geproduceerd in de Jerez-regio van Spanje, kenmerkt zich door zijn rijping in het unieke solera-systeem, waarbij brandy van verschillende leeftijden wordt gemengd.

Deze methode geeft de brandy een uitzonderlijke consistentie en complexiteit. De oorsprong van brandy de Jerez gaat terug tot de Moorse overheersing, waarbij de kunst van distillatie naar het Iberisch schiereiland werd gebracht.

Grappa, de Italiaanse trots

Grappa, een Italiaanse brandy gemaakt van druivenpulp, zaden en stelen, onderscheidt zich door zijn gebruik van deze "restproducten" van de wijnproductie.

Deze benadering getuigt van een diepgewortelde waardering voor duurzaamheid en efficiëntie in de Italiaanse cultuur.

Grappa's ontstaan kan worden herleid tot de middeleeuwen, als een manier voor wijnmakers om elk deel van hun oogst te benutten.

De essentie van Zuid-Amerika: Pisco

Pisco, een brandy uit Peru en Chili, staat bekend om zijn strikte productieregels die het gebruik van toegevoegde stoffen verbieden, resulterend in een pure en heldere drank. Deze brandysoort ontstond in de 16e eeuw als een economisch alternatief voor de geïmporteerde Europese brandewijn.

Pisco's geschiedenis is nauw verbonden met de koloniale periode in Zuid-Amerika, waarbij het een favoriete drank werd onder zowel de lokale bevolking als de Europese kolonisten.

Veelgestelde vragen

Wat is de oorsprong van brandy en waarom werd het oorspronkelijk als medicijn gebruikt?

Brandy ontstond voor het eerst in 1313 in Frankrijk. Oorspronkelijk was deze brandewijn zo sterk dat het als medicijn werd beschouwd. Doktoren geloofden in de versterkende en helende krachten van brandy, daarom noemden ze het l’eau de vie (levenswater), een term die vandaag de dag nog steeds wordt gebruikt voor de vloeistof die overblijft na het distilleren van wijn.

Waarom is brandy langer houdbaar dan wijn?

Brandy is langer houdbaar dan wijn vanwege verschillende factoren: het heeft een hoog alcoholgehalte dat als natuurlijk conserveringsmiddel fungeert, bevat minder suikers en koolhydraten die kunnen fermenteren, en wordt geproduceerd via een distillatieproces dat veel bederfveroorzakende componenten verwijdert. Bovendien wordt brandy opgeslagen in glazen flessen met een strakke afdichting, wat blootstelling aan zuurstof en licht beperkt, en bevat het geen koolzuur, wat ook bijdraagt aan de houdbaarheid.

Wat zijn enkele van de bekendste soorten brandy en hun unieke kenmerken?

Enkele bekende soorten brandy zijn:
  • Cognac: Bekend om zijn dubbele distillatieproces en exclusieve productie in het Franse dorp Cognac. Het heeft een kenmerkende gladheid en complexiteit.
  • Armagnac: Vermoedelijk de oudste brandy van Frankrijk, bekend om zijn enkelvoudige distillatie, wat resulteert in een vollere smaak.
  • Calvados: Gemaakt van appels (en soms peren) in Normandië, onderscheidend door zijn dubbele distillatieproces.
  • Brandy de Jerez: Geproduceerd in Spanje, kenmerkend door zijn rijping in het solera-systeem.
  • Grappa: Een Italiaanse brandy gemaakt van druivenpulp, zaden en stelen, bekend om zijn duurzaamheid en efficiëntie.
  • Pisco: Uit Peru en Chili, bekend om zijn pure en heldere smaak en strikte productieregels.

Hoe heeft de smaak van brandy zich door de tijd heen ontwikkeld?

Aanvankelijk was de smaak van brandy niet geweldig en werd de drank als ondrinkbaar beschouwd. Echter, men ontdekte dat door de brandy op eikenhout te laten rijpen, de smaak aanzienlijk verbeterde. Deze methode heeft geleid tot een verfijning van de smaak van brandy, waardoor het nu als een hoogwaardige, complexe drank wordt beschouwd.